Aileden Çocuğa: Sağlıklı Sınır Koyma

Sınır koyma; bireyin kendi varlığını diğerlerininkinden ayırt edebilmesini sağlar. Varlığının ve sınırlarının farkında olan çocuklar kendilerini ve dış dünyayı daha kolay kavrarlar. Çocuklar kendilerine ait alanların neresi olduğunu, özgürlüklerinin başladığı ve bittiği yerleri bilirlerse, bu alan içinde özgürce gelişebilirler.

Çocuklarınıza “Hayır” dediğinizde gerçekten kastettiğiniz kesin bir hayır mı? Bunu çocuklarınıza sorduğumuzda “Hayır”ın bazen bir “Evet” bazen de “Belki” anlamlarına geldiğini söyleyebileceklerdir.

 Sınırlar, basitçe iki türe ayrılabilir; Katı ve belli belirsiz sınırlar. Katı sınırlar (hayır, gerçekten hayır anlamında kullanıldığında), en etkili uyaranlardır çünkü çocuklar aradıkları net sınırı elde ederler. Belli belirsiz sınırlar (hayır bazen “hayır” bazen “evet” ise), teoride var olan, pratikte ise uygulanmayan sınırlardır.

Sınırlar belirlenirken her çocuğun gelişimi, sağlığı, güvenliği ve anne babanın ortak beklentileri bir arada değerlendirilmelidir. Sınırları oluşturmadan önce, sınır koymaktaki hedefimizin ne olduğunu, koyduğumuz sınırların çocuğumuzun doğasına uygun olup olmadığını detaylıca düşünmeliyiz. Bu sebeple;

·       Sınırlar oldukça kısa, az sayıda ve en önemlisi net olmalıdır.

·       Çocuğumuzun yaşına ve gelişim dönemine uygun olmalıdır.

·   Sınırlar tutarlı bir şekilde uygulanmalıdır. Ebeveynlerden biri evet derken diğerinin hayır demesi çocuğumuzun kafasının karışmasına ve sınırların önemini yitirmesine sebep olacaktır.

Sınırlar olmazsa ne olur? Çocuğa sınır konulmadığında, çocuklarımız neyin doğru neyin yanlış olduğunu öğrenmekte zorlanır ve bu durum, davranış problemlerine, aşırı özgürlük talebine, sosyal ilişkilerde sorunlara ve duygusal güvensizlik hissine yol açabilir. Sınırların eksikliği uzun vadede çocuğun özgüvenini zedeler, öz disiplin geliştirmesini engeller.

Ebeveynlik, çocuğun ihtiyaçlarını karşılamak, onları yetiştirmek ve doğru değerlerle donatmak üzerine kuruludur. Çocuğumuzu sürekli mutlu etmeye çalışmak yerine doğru, tutarlı ve sağlıklı adım atabilmeyi başarmamız gereklidir.

Sosyolog/Aile Danışmanı

Neslihan EKER