Travma Sonrası Yaşanan Duygular Normal mi? | Travma Sonrası İyileşme Süreci

Hayat bazen beklenmedik olaylarla bizi sarsar. Ani bir kayıp, kaza, doğal afet, şiddet, hastalık ya da toplumsal krizler… Bu tür olaylar sadece fiziksel değil, duygusal ve zihinsel anlamda da derin izler bırakabilir. Travma olarak adlandırdığımız bu yaşantılar, kişinin kendini tehdit altında hissettiği ve başa çıkmakta zorlandığı durumlardır.

Peki, böyle olaylar sonrasında yaşanan duygular normal mi? Cevap: Evet, büyük ölçüde normal. Ve en önemlisi: Yalnız değilsiniz.

Travmadan Sonra Hangi Duygular Görülebilir?

Her bireyin travmaya verdiği tepki farklıdır. Ancak, travma sonrası sık görülen duygusal tepkiler şunlardır:

• Şok ve inkar: Olanları tam olarak kavrayamamak, “Gerçekten oldu mu?” hissi.

• Korku ve kaygı: Güvende hissedememe, tekrar aynı şey olacak korkusu.

• Öfke ve sinirlilik: Yaşanana, sorumlulara ya da kendine karşı öfke duyma.

• Üzüntü ve umutsuzluk: Enerji kaybı, geleceğe dair inancın zayıflaması.

• Suçluluk: “Keşke şöyle yapsaydım.” gibi düşüncelerle kendini sorgulama.

• Uykusuzluk ve kabuslar: Travmanın bedensel etkileri.

• Sosyal geri çekilme: İnsanlardan uzaklaşma, paylaşmakta zorlanma.

Bunların hepsi beynimizin ve bedenimizin “normal dışı” bir olaya verdiği doğal tepkilerdir.

Duygularınızla Mücadele Etmeyin, Onları Dinleyin

Travma sonrası iyileşme, çoğu zaman duyguları bastırmaktan değil, onları tanımaktan geçer. “Neden böyle hissediyorum?” demek yerine, “Şu anda böyle hissetmem anlaşılır.” demek, kendinize şefkat göstermenizi sağlar. Bu yaklaşım, travma sonrası iyileşme sürecinin en temel adımlarından biridir.

Ne Zaman Bir Uzmandan Destek Almalısınız?

Travmadan sonraki ilk haftalarda bu duyguların yaşanması doğaldır. Ancak:

• Duygularınız zamanla azalmıyorsa,

• Günlük yaşamınızı sürdürmekte zorlanıyorsanız,

• Kendinize ya da çevrenize zarar verme düşünceleriniz oluyorsa,

• Uyku, yeme veya sosyal ilişkilerinizde ciddi değişiklikler varsa,

bir klinik psikolog ya da aile danışma merkezi gibi bir profesyonelden destek almak önemlidir. Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) gibi durumlar uzman desteğiyle büyük ölçüde iyileştirilebilir.

Son Söz: İyileşmek Zaman Alır, Ama Mümkündür

Travmanın ardından toparlanmak zaman alır ve bu süreç herkes için farklıdır. Kimse “ne kadar sürede iyileşmesi gerektiği” konusunda bir yarışta değildir. Kimi zaman konuşmak, kimi zaman dinlenmek, kimi zaman da sadece nefes almak bile iyileşmenin bir parçasıdır.

Unutmayın: Duygularınız size özeldir, ama onlarla baş başa değilsiniz. Yardım istemek zayıflık değil, güçtür. Eğer siz ya da bir yakınınız travma sonrası zorlanıyorsanız, bir uzmandan destek almak iyileşme yolunda güçlü bir adımdır.

Klinik Psikolog

Aysun DUYAR